Ngày 17/6/2020, tại phiên thảo luận tập trung ở hội trường, Quốc hội đã thông qua Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) với 438/457 đại biểu tán thành, 11 đại biểu không tán thành và 8 đại biểu không biểu quyết. Luật Doanh nghiệp sửa đổi có hiệu lực từ 01/01/2021.
Luật bao gồm 10 chương và 219 điều, quy định về việc thành lập, tổ chức quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp, bao gồm công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân; quy định về nhóm công ty và hộ kinh doanh.
Đối tượng áp dụng của Luật là: các doanh nghiệp, hộ kinh doanh; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc thành lập, tổ chức quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp, hộ kinh doanh.
Đây là dự án luật không chỉ được cộng đồng các doanh nghiệp mong đợi mà còn được cơ quan nhà nước các cấp quan tâm bởi sự kỳ vọng vào việc hoàn thiện và nâng cao chất lượng môi trường kinh doanh, duy trì tăng trưởng, góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.
Mục tiêu cao nhất của sửa đổi luật là làm cho doanh nghiệp trở thành một công cụ kinh doanh an toàn hơn và hấp dẫn hơn cho các nhà đầu tư, qua đó tăng cường thu hút và huy động các nguồn lực vào sản xuất, kinh doanh.
Theo quy định mới, doanh nghiệp không phải đăng ký mẫu dấu với cơ quan chức năng. Các quy định cũng nêu rõ những tổ chức, cá nhân không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam, trong đó có cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước để thành lập doanh nghiệp kinh doanh thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình. Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức cũng không được thành lập và quản lý doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, Luật cũng bỏ quy định về hộ kinh doanh, không quy định về việc chuyển hộ kinh doanh thành doanh nghiệp và sẽ ban hành một luật riêng để điều chỉnh 5 triệu hộ kinh doanh thuộc đối tượng này. Trong thời gian chờ đợi, Chính phủ sẽ hướng dẫn đăng ký và hoạt động đối với hộ kinh doanh.
Dự thảo luật cũng đã sửa đổi khái niệm doanh nghiệp nhà nước theo nguyên tắc phân chia các loại doanh nghiệp có sở hữu nhà nước theo mức độ khác nhau, mỗi loại hình doanh nghiệp có quy định về tổ chức quản trị phù hợp để nâng cao hiệu lực quản trị, công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình, bảo đảm bình đẳng với doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác. Theo đó, doanh nghiệp nhà nước gồm các doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cố phẩn có quyền biểu quyết thay vì tỷ lệ 100% vốn điều lệ như hiện nay. Thay thế Cụm từ “doanh nghiệp nhà nước” bằng “doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ”
Căn cứ vào quy định của Luật này, Chính phủ quy định chi tiết việc tổ chức quản lý và hoạt động của doanh nghiệp nhà nước trực tiếp phục vụ quốc phòng, an ninh hoặc kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh.
Trong thời hạn 02 năm kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, các Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan có liên quan trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được phân công phải thiết lập kết nối, liên thông và chia sẻ thông tin với cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
